Sist helg deltok eit 20-tals personar i alderen 18 til 30 år på den andre samlinga for «Unge eldsjeler». Desse ungdomane kan vere framtidas nav i frivilleg sektor i Sogn og Fjordane.

Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane har saman med ViteMeir teke initativ til å gje unge eldsjeler både inspirasjon og kunnskap gjennom utviklingsprogrammet som går under namnet «Unge eldsjeler». I helga deltok ungdom frå heile Sogn og Fjordane, frå Måløy i nordvest til Øvre Årdal i søraust, på den andre samlinga i dette prosjektet. I Førde fekk dei mellom anna lære om livskraftige småsamfunn (Viksdalen), Dans utan grenser, Fjellsportfestivalen i Sogndal, VM i vektløfting, Teater i særklasse (Teater Vestland), berekraft (NFF Sogn og Fjordane) samt marknadsføring og kommunikasjon. Dessutan orientering om tilskotsordningar for det frivillege arbeidet.

Breitt spekter

På deltakarlista på det første utviklingsprogrammet til «Unge eldsjeler» finn vi deltakarar med røter i ulike grupperingar i idrettslag, blindeforbund, studentorganisasjonar, KFUK/KFUM, skyttarlag, ungdomslag, 4H-grupper, skulemusikkrørsla samt gatekunstnarar. Alle med eit sterkt ønske om å engasjere seg i det frivillige arbeid i sitt nærområde.

Under evalueringa etter den andre samlinga gav deltakarane klåre tilbakemeldingar på at samlinga var inspirerande og at innlegga som vart presenterte var relevante for den jobben desse ungdommane har planar om å gjere. I tillegg til førelesningar var det også lagt vekt på samarbeidsøvingar kor deltakarane saman skulle løyse praktiske oppgåver.

Viktig helg

-Eg trudde ikkje det var mogleg å få så mykje motivasjon etter ei langhelg. Her har vi fått masse reell kunnskap som vi kan ta med heim til våre lokalmiljø, understreka ein av deltakarane under avslutninga i Teater Vestland sine lokaler søndag.

No skal dette første kullet i «Unge eldsjeler» ha ei siste samling i utdanningsprogrammet med aktiv deltaking i «Målrock» i Øvre Årdal i juni månad. Her skal deltakarane gå inn i forskjellige oppgåver som frivillige under musikkfestivalen, og på den måten kjenne på kroppen korleis ein slik type frivilleg arbeid vil vere.

-Dei to første samlingane i «Unge eldsjeler» har fått meg til å tenke på kva frivillegheit er. Kva kan eg gjere for å hjelpe andre. På mange måtar er vi representantar for viljen til å skape noko lokalt. Det er eit privilegium vi har, fastslo ein av deltakarane under oppsummeringa av samlinga.

Andre år

Det er stiftinga i Sparebanken Sogn og Fjordane som finansierer utviklingsprogrammet, og Yngve Thorsen i sparebankstiftinga understrekar at frivilleg sektor er sjølve juvelen i lokalsamfunna våre i Sogn og Fjordane.

-Ingen er betre til å skape aktivitet, samhald, integrering, trivsel og bulyst enn dei frivillege organisasjonane. Det er eit konstant behov for å rekruttere og motivere nye eldsjeler til dette viktige arbeidet framover. Vi håpar derfor at slike samlingar skal vere med på å bidra til det, og at unge eldsjeler får ein møteplass for å bygge nettverk, dele erfaringar, få inspirasjon og bygge kompetanse, seier Thorsen.

Vi satsar på oppstart av eit nytt kull til hausten, og at vi i løpet av våren vil offentleggjere påmelding/søknad til eit nytt år med «Unge eldsjeler». Så følg med på nettsidene til Sparebankstiftinga, Vite Meir og ikkje minst nettsida: www.ungeldsjeler.no

Bilda viser noko av aktiviteten under den andre samlinga i Førde/Langeland sist helg.

Tekst og foto: Stig Roger Eide

Fram mot 1. mars reiser Yngve Thorsen i Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane rundt for å motivere frivillige i å skrive søknad om støtte frå stiftinga.

– Vi vil gjerne ha mange søknadar frå heile Sogn og Fjordane, seier han.

Denne veka gjennomførte Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane sitt første kurs for interesserte i Stryn. Innpå 30 deltakarar frå store delar av det frivillige organisasjonslivet i Nordfjord stilte og vart oppmoda om å søke støtte til sine prosjekt.

Vekst i 2024

Historisk sett har rammene til eigarstiftinga i Sparebanken Sogn og Fjordane auka gradvis. Stiftinga deler kvart år ut gåver av overskotet frå Sparebanken Sogn og Fjordane til samfunnsnyttige tiltak med bakgrunn i visjonen om å vere ei drivkraft for Sogn og Fjordane.

Leiar for gåve- og samfunnskontakt i stiftinga, Yngve Thorsen, kunne orientere om at dei ventar vekst på dette området også i 2024.

– I 2021 hadde vi 28 millionar til fordeling. I 2023 var dette beløpet meir enn dobla då vi delte ut over 58 millionar i fjor. Vi ventar vekst også i 2024, og då er håpet at vi får inn mange, spennande søknadar, sa Thorsen til grupperinga av frammøtte som representerte alt frå idrettslag, musikklag, grendalag, næringsliv og andre frivillige organisasjonar.

– Sparebankstiftninga har som tradisjon å støtte og realisere aktivitet gjennom gåver til allmennyttige føremål. Desse gåvene skal tilbake til det området dei er skapt historisk, og for vår del betyr det Sogn og Fjordane. Vi skal vere ein pådrivar og samfunnsutviklar, og målet vårt er å gjere Sogn og Fjordane til ein rikare og betre plass å vere, sa Thorsen til forsamlinga i Stryn.

Still på kurs

Onsdagens informasjonsmøte om «korleis skrive ein søknad» er det første av fem kurs som Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane skal ha den komande månaden. Dei neste kursa er fordelte slik:

• 12. februar: Dale
• 19. februar: Florø
• 22. februar: Førde
• 26. februar: Sogndal

Påmelding til kursa finn du her.

Thorsen gav tips til korleis søknadane kunne utformast, og appellerte til kreativiteten hos søkjarane.

– Vi er opptekne av å ha eit godt samspel med mellom anna frivillig sektor, organisasjonar som jobbar med overordna næringsutvikling og andre. Det er fem kategoriar vi har hovudfokus på. Det gjeld barn og unge, bulyst og trivselstiltak, utdanning og forsking, overordna næringsutvikling samt klima, miljø og berekraft. Spesielt ønsker vi oss fleire i siste kategori, understreka Thorsen til dei frammøtte i Stryn.

Grei søknad

Under kurset fekk også deltakarane ei rad med tips og innspel til å skrive ein søknad, ikkje minst fokus på den økonomiske sida av prosjektet.

– Som hovudtanke vil vi at desse gåvemidlane skal gje auka aktivitet, og at desse midlane skal generere dugnadsinnsats. Vi heiar på spleiselag, og er opptekne av at ei gåvekrone frå oss skal vere meir verdt enn ei krone. Søk støtte hos andre, og involver så mange som mogleg i prosjektet. På den måten kan vi saman skape ein ny giv i ditt nærområde grunna ditt prosjekt. Noko som igjen gjev bulyst og trivsel. Så her handlar det berre om å kaste seg over søknadsarbeidet, motiverte Thorsen dei frammøtte.

Fristar for å søke gåvemidlar frå Sparebankstiftinga er 1. mars og 1. september kvart år.

Dessutan er det høve til å søke om støtte til mindre prosjekt, inntil 30 000 kroner. Her er det ikkje søknadsfrist, og søknadane blir vurdert fortløpande.

Her kan du søke om midlar.

For to år sidan var det 28 millionar, i 2022 var det 40 millionar, og i år nærare 58 millionar kroner. Og neste år vil gåvetildelingane truleg bli endå større. -Det er utruleg stor aktivitet i frivillig sektor i Sogn og Fjordane, seier Yngve Thorsen.
Den nye leiaren for gåve og samfunnskontakt i Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane kan konstatere at ved nyttår, så er nærare 58 millionar kroner frå overskotet til Sparebanken Sogn og Fjordane blitt delt ut til allmennyttige formål i heile «gamlefylket».

Meir enn 300
-Det er meir enn 300 forskjellige aktivitetar og organisasjonar som har fått tildelt gåvemidlar i år. Dette gjeld tiltak innan frivillig arbeid, forsking, utdanning og overordna næringsutvikling som har fått støtte av stiftinga. Berre sidan 2021 har dette meir enn dobla seg, med ein auke frå 28 millionar til dagens 58 millionar kroner. Med dei utsiktene vi har i dag, så vil truleg denne summen auke også i 2024. No håpar vi at mange kastar seg rundt og leverer gode søknadar med tanke på tildeling neste år, seier Thorsen og viser til at neste ordinære søknadsfrist er 1. mars.

Stor innsats på dugnad
Sparebankstiftinga legg stor vekt på å stimulere til frivillig arbeid, og er oppteken av at det skal ligge ein god dugnadsinnsats i prosjekta som får tildelt gåvemidlar.

-Frivillig sektor er sjølve limet i svært mange lokalsamfunn. På denne måten vert det skapt aktivitet, samhald, integrering, trivsel og ikkje minst bulyst. Dette er sjølve kjernen i dei fleste frivillige lag og organisasjonar. Dette er noko vi legg stor vekt på når gåvemidlane skal tildelast, seier direktør Hallvard Klakegg i Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane.

Spent på framtida
Når tildelingane i år har nærma seg 60 millionar kroner, så skuldast det i følgje Klakegg at tiltakslysta for tida er svært stor i frivillig sektor i Sogn og Fjordane.

-Vi var usikre på korleis korona-pandemien ville påverke det frivillige arbeidet i Sogn og Fjordane. I følgje nasjonale undersøkingar ser vi at mange lag og organisasjonar opplever fråfall av medlemmer og utfordringar med å rekruttere til frivillige verv. Dette er noko også vi i Sparebankstiftinga har registrert i vårt arbeid, seier Klakegg og er spent på korleis utviklinga vil vere framover.

-Dette er noko av grunnen til at vi vil stimulere ekstra til frivillig arbeid, og er oppteken av at det skal vere god dugnadsinnsats i prosjekta som får tildelt gåvemidlar, seier han.

Historisk
Det er 201 år sidan den første sparebanken vart oppretta i Norge, og 181 år sidan Førde Sparebank, som den første i Sogn og Fjordane, vart oppretta (1842). Å gje gåver til allmennyttige formål frå overskotet til sparebankane har derfor ein lang tradisjon i Norge.

Sparebankstiftinga er hovudeigar i Sparebanken Sogn og Fjordane, og det er frå overskotet i banken at stiftinga deler ut gåver.

-No håpar vi det vert sparka i gang nye aktivitetar og prosjekt i 2024. Alle frivillige lag og organisasjonar er velkomne til å søke Sparebankstiftinga om gåvemidlar, avsluttar Hallvard Klakegg og Yngve Thorsen.

Her er link til alle gåvene som er delte ut i 2023:

https://www.sparebankstiftinga.no/om-oss/tildelte-gaver/

Kontaktpersonar;
Hallvard Klakegg (4816 7058) eller Yngve Thorsen (90802575)

For 7 år sidan kom idéen om dagsturhytter. No er det snart 200 slike hytter i heile landet til glede for fellesskapet, og som er finansiert gjennom eit spenstig samarbeid mellom det offentlege og det private.

Då Sparebank 1 SMN for kort tid sidan vedtok å løyve 11,4 millionar kroner for å fullfinansiere bygging av 38 dagsturhytter i Trøndelag, vart det lagt nok ein stein til grunnmuren rundt dagsturhyttene. Prosjektet såg dagens lys i 2016 i Sogn og Fjordane med fylkeskommunen og Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane som initiativtakarar. Målet for sju år sidan var ei dagsturhytte i kvar kommune i Sogn og Fjordane. Nyheita om 38 dagsturhytter i Trøndelag viser berre at dagsturhytte-suksessen vandrar sin veg gjennom heile kongeriket.

Hytter på tur

Etter at hytte-suksessen starta i Sogn og Fjordane med 26 hytter, har både Hordaland og Rogaland kasta seg på den same idéen. Det nye Agder fylke valde ein eigen utsjånad på hyttene, men elles bygd på same lest. Det gjorde også Innlandet fylke, men når Trøndelag no går for å følgje opp dagsturhytte-suksessen, så har dei valgt å gå for den opphavelege utsjånanden.

-Det er sjølvsagt ikkje avgjerande korleis hyttene ser ut. Fylkeskommunane har teke utgangspunkt i den same modellen, sjølv om hyttene ser litt forskjellige ut. Men når Trøndelag no går for same utsjånad som dei første hyttene, så betyr det ein heilskap i området frå Rogaland i sør til Trøndelag i nord. No manglar vi berre litt i Møre og Romsdal, smiler Atle Skrede i Vestland Fylkeskommune som av mange også er sett på som dagsturhyttas far i Norge.

Vart raskt suksess

Skrede er oppteken av å framheve sparebankane og sparebankstiftingane sin enormt viktige posisjon bak suksessen. Noko også direktør Hallvard Klakegg i Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane understrekar:

-Ja, då ideen dukka opp i 2016 tok det ikkje lang tid før vi forstod kva suksess dette kunne bli. No etter sju år ser vi at forskjellige sparebankar og sparebankstiftingar har bidrege med fleire titals millionar for å realisere dagsturhyttene. Vel så viktig har det også vore at gåvemidler frå overskotet til sparebankane har vore utløysande til mellom anna fleire titals millionar i spelemidler. Og kanskje det viktigaste vi ser i dag er det enorme engasjementet og dugnadsinnsatsen som blir skapt rundt dagsturhyttene der dei har blitt etablerte, seier Klakegg og er svært glad for at når Trøndelag står for tur, så har snart alle i Kongeriket tilgang til ei dagsturhytte.

-Vi hadde sterk tru på prosjektet då det var lansert i 2016, men må vedgå at suksessen har blitt langt større enn kva vi trudde. Det viktigaste er at våre økonomiske bidrag har vore med på å realisere ideen. Og at det i dag snart vil vere innpå 200 dagsturhytter i heile Sør-Norge er berre kort og godt fantastisk, seier Klakegg.

Stiftinga har gitt nærmare 10 millionar kroner i gåver frå overskotet til Sparebanken Sogn og Fjordane til dagsturhytteprosjektet i Vestland fylke.

Eigarskap til hytta

Og akkurat samarbeidstanken er noko Atle Skrede understrekar som noko av forklaringa bak suksessen:

-Utan Sparebankstiftinga Sogn og Fjordane sin vilje til å følgje opp ideen økonomisk, hadde dette aldri blitt ein realitet. No har dette blitt ein spenstig finansieringsmodell der det er eit tett og forpliktande samarbeid mellom det offentlege og private. Fylkeskommunen, kommunane, Sparebankstiftingane (eller bankane), Norsk Tipping og andre private midler gjer det mogleg å realisere dette. Totalt er det snakk om nærare 350 millionar kroner i investeringsmidler. Dessutan har eit samarbeid mellom fylkeskommune og kommune vore viktig med tanke på rask framdrift i anbodsprosessen, fortel Atle Skrede og held fram slik:

-Kommunane står med ansvaret for hyttene, medan det er frivillige som driftar dei. Dette konglomeratet av instansar involvert gjer at mange føler ansvar, og vi ser at bruken av hyttene har skote i veret, seier Skrede og kan fortelje at nokre hytter har mange tusen besøk i løpet av året og at dagsturhyttene har for mange blitt ein viktig møteplass i nærområdet.

Tekst og foto: Stig Roger Eide